در روز جهانی جهانگردی (۵ مهر ۱۴۰۴): چگونه سالنهای همایش و کنفرانس، موتور محرکه رونق مقاصد توریستی ایران و جهان میشوند؟
امروز، ۵ مهر ۱۴۰۴، مصادف با روز ملی و جهانی جهانگردی است. این روز فرصتی طلایی است تا نه تنها به اهمیت سفرهای تفریحی و کشف زیباییهای ایران و جهان بپردازیم، بلکه نگاهی عمیقتر به پتانسیلهای کمتر دیده شده اما حیاتی صنعت گردشگری داشته باشیم. شاید در نگاه اول، برگزاری یک کنفرانس یا همایش در یک سالن مدرن، ارتباط مستقیمی با گشتوگذار و جهانگردی نداشته باشد؛ اما حقیقت این است که این دو حوزه، پیوندی ناگسستنی و سودمند با یکدیگر دارند.
روز گردشگری یادآور این نکته است که سفر تنها به معنای تفریح نیست؛ بلکه شامل سفرهای کاری و تجاری نیز میشود. بخش عمدهای از این سفرها در قالب گردشگری تجاری (MICE Tourism) شکل میگیرد که در کانون آن، سالنهای همایش و کنفرانس قرار دارند. این مقاله به بررسی این موضوع میپردازد که چگونه این سالنها، فراتر از یک مکان صرف برای جلسات، به موتور محرک رونق مقاصد توریستی، توسعه اقتصادی و برندسازی شهرها تبدیل شدهاند و چگونه با آگاهی از این پیوند، میتوانیم به شکوفایی بیشتر صنعت گردشگری ایران کمک کنیم. بیایید کشف کنیم که یک سالن همایش استاندارد چگونه یک مقصد توریستی را متحول میکند.
فهم عمیق گردشگری تجاری (MICE Tourism) – پلی میان کسبوکار و سفر
گردشگری تجاری که با عنوان اختصاری MICE (Meetings, Incentives, Conferences, Exhibitions) شناخته میشود، یک بخش رو به رشد و بسیار سودآور در صنعت گردشگری است. این بخش شامل برگزاری انواع جلسات کاری، سفرهای تشویقی شرکتها، کنفرانسهای علمی و تخصصی، و نمایشگاههای بزرگ میشود. آنچه گردشگری MICE را از گردشگری تفریحی متمایز میکند، نه تنها هدف سفر (کسبوکار به جای تفریح)، بلکه ویژگیهای خاص آن است:
- ارزش اقتصادی بالا: شرکتکنندگان رویدادها، غالباً بودجههای سازمانی دارند و به دلیل نیاز به خدمات لوکستر و باکیفیتتر (مانند هتلهای ۵ ستاره، رستورانهای گرانقیمت، حملونقل VIP)، هزینه بیشتری نسبت به توریستهای عادی صرف میکنند.
- توزیع زمانی: رویدادها و کنفرانسها اغلب در فصول “کمگردشگر” سال برگزار میشوند، که به توزیع یکنواختتر ترافیک گردشگری و جلوگیری از رکود فصلی کمک میکند.
- اقامت طولانیتر: شرکتکنندگان رویدادها معمولاً برای کل مدت رویداد (که گاهی چندین روز به طول میانجامد) در مقصد اقامت دارند.
- کیفیتمحوری: این دسته از گردشگران به دنبال امکانات و زیرساختهای باکیفیت و استاندارد بینالمللی هستند، که این امر به ارتقاء کلی سطح خدمات در مقصد کمک میکند.
- سفیران بالقوه: تجربه مثبت شرکتکنندگان از یک شهر، آنها را به سفیران بالقوه آن مقصد تبدیل میکند؛ احتمال بازگشت آنها با خانواده برای سفر تفریحی یا توصیه آن به همکاران و دوستان بسیار بالا است.
در این معادله، سالنهای همایش و کنفرانس نقش محوری دارند. آنها نقطه آغازین و پایانی تجربه این توریستها هستند و کیفیت و امکانات آنها مستقیماً بر موفقیت رویداد و رضایت شرکتکنندگان تأثیر میگذارد.
تاثیرات مستقیم و چشمگیر اقتصادی سالنهای همایش بر مقاصد توریستی
با برگزاری هر همایش یا کنفرانس در یک سالن استاندارد، جریان قابل توجهی از سرمایه مستقیماً به اقتصاد مقصد تزریق میشود. این تاثیرات در ابعاد مختلفی قابل مشاهده است:
- رونق صنعت اقامت: نیاز به اسکان صدها یا هزاران شرکتکننده و برگزارکننده، منجر به افزایش چشمگیر رزرو در هتلهای لوکس و متوسط، مهمانپذیرها و حتی اقامتگاههای بومگردی میشود.
- تحرک در صنعت غذا و نوشیدنی: رستورانها، کافهها، فستفودها، کترینگهای تخصصی و کلیه بخشهای مرتبط با صنایع غذایی محلی، شاهد افزایش تقاضا و رونق خواهند بود.
- فعالیت مضاعف در بخش حمل و نقل: نیاز به بلیط هواپیما، قطار، اتوبوس، تاکسیهای شهری و بینشهری، شرکتهای اجاره خودرو و سرویسهای حمل و نقل عمومی، گردش مالی قابل توجهی ایجاد میکند. این شامل خدمات ترانسفر فرودگاهی و گشتهای شهری نیز میشود.
- افزایش خرید و خردهفروشی: شرکتکنندگان تجاری، علاوه بر نیازهای روزمره، اغلب به خرید سوغات، صنایع دستی، پوشاک و سایر کالاها از فروشگاهها و بازارهای محلی میپردازند که این امر به رونق کسبوکارهای خرد کمک میکند.
- اشتغالزایی مستقیم: از مدیران پروژه و کادر فنی و خدماتی سالنهای کنفرانس گرفته تا پرسنل امنیتی، مترجمان همزمان، عکاسان، فیلمبرداران، طراحان غرفه و راهنمایان تور، فرصتهای شغلی جدید و پایداری ایجاد میشود.
- درآمدزایی برای نهادهای دولتی: از طریق مالیات بر درآمد شرکتها و افراد، عوارض شهرداری و سایر هزینههای مرتبط با خدمات، بودجههای دولتی و محلی تقویت میشوند که میتواند صرف توسعه زیرساختهای شهری گردد.
توسعه پایدار و تاثیرات غیرمستقیم و بلندمدت بر گردشگری
فراتر از درآمدهای مستقیم، میزبانی رویدادهای بزرگ در سالنهای همایش و کنفرانس، موجی از تاثیرات غیرمستقیم و بلندمدت را ایجاد میکند که به توسعه پایدار یک مقصد توریستی میانجامد:
- توسعه و ارتقاء زیرساختها: برای میزبانی رویدادهای بینالمللی، شهرها مجبور به سرمایهگذاری در بهبود و توسعه زیرساختهای حیاتی مانند فرودگاهها، جادهها، سیستم حمل و نقل عمومی، مراکز درمانی، و توسعه هتلهای جدید با استانداردهای بینالمللی میشوند. این امر به نفع همه شهروندان و گردشگران است.
- رونق کسبوکارهای جانبی و نوپا: نیاز به خدمات تخصصی در حوزه رویدادها، منجر به ظهور و رشد شرکتهای نوپا در زمینههای تکنولوژی رویداد (مانند پلتفرمهای ثبتنام آنلاین، ابزارهای تعاملی)، تور اپراتورهای تخصصی MICE، راهنمایان تور چندزبانه و تولیدکنندگان محتوای تبلیغاتی میشود.
- جذب سرمایهگذاری خارجی و داخلی: کنفرانسهای تخصصی بستری عالی برای تبادل دانش، فناوری و معرفی فرصتهای سرمایهگذاری در صنایع مختلف یک کشور هستند. شرکتکنندگان خارجی با پتانسیلهای اقتصادی مقصد آشنا میشوند و ممکن است به سرمایهگذاری ترغیب گردند.
- انتقال دانش و فناوری: برگزاری همایشهای علمی و فنی، منجر به ورود دانش و تکنولوژیهای جدید به کشور میشود که به ارتقاء سطح علمی و صنعتی کمک شایانی میکند.
- توسعه منابع انسانی: نیاز به پرسنل متخصص در صنعت MICE، موجب تربیت نیروی انسانی ماهر و توسعه مهارتهای مرتبط در جامعه محلی میشود.
برندسازی، اعتبار جهانی و جایگاه استراتژیک مقاصد توریستی
نقش سالنهای همایش در برندسازی یک مقصد توریستی و ارتقاء جایگاه آن در سطح بینالمللی، حیاتی است:
- افزایش شهرت و اعتبار جهانی: میزبانی موفقیتآمیز کنفرانسها و نمایشگاههای بینالمللی، نام یک شهر یا کشور را در محافل علمی، تجاری و فرهنگی جهان مطرح میکند و به آن اعتبار میبخشد. این امر میتواند منجر به جذب رویدادهای بزرگتر و معتبرتر در آینده شود.
- نمایش پتانسیلها: رویدادها فرصتی بینظیر برای معرفی جاذبههای توریستی، فرهنگ غنی، پیشرفتهای صنعتی، توانمندیهای اقتصادی و حتی نوآوریهای علمی یک کشور به مخاطبان گسترده بینالمللی هستند.
- توسعه تصویر مدرن و پیشرفته: میزبانی رویدادهای پیشرفته و همگام با فناوری روز دنیا، نشاندهنده توانایی و آمادگی یک مقصد برای همگامی با استانداردهای جهانی و توسعهیافتگی است. این موضوع به تصحیح تصورات نادرست و ارائه چهرهای واقعیتر از کشور کمک میکند.
- جذب گردشگران بازگشتی و سفیران مقصد: بسیاری از شرکتکنندگان تجاری، تحت تأثیر زیباییها، فرهنگ و مهماننوازی مقصد قرار گرفته و تصمیم میگیرند در آینده برای سفرهای تفریحی با خانواده یا دوستان خود بازگردند. آنها تبدیل به “سفیران” آن مقصد میشوند که تجربه مثبت خود را به دیگران منتقل میکنند. این چرخه بازاریابی دهان به دهان (Word-of-Mouth) از قدرتمندترین ابزارهای جذب گردشگر است.
سالنهای همایش: قلب تپنده تجربه جامع و کلید موفقیت
در نهایت، موفقیت یک مقصد توریستی در جذب گردشگری تجاری، به شدت به کیفیت سالنهای همایش و کنفرانس آن بستگی دارد. این سالنها، خود بخش مهمی از “محصول” گردشگری تجاری هستند:
- زیرساختهای نوین و جذاب: یک سالن همایش مدرن و مجهز، با طراحی داخلی الهامبخش (که میتواند رگههایی از معماری و هنر بومی را در خود داشته باشد)، از جنبههای فنی (سیستمهای صوتی و تصویری پیشرفته، اینترنت پرسرعت و پایدار) تا زیباییشناسی، به خودی خود یک جاذبه است و تجربه شرکتکنندگان را ارتقاء میدهد.
- خدمات پشتیبانی جامع: ارائه خدمات کترینگ باکیفیت و متنوع، امنیت بالا، پرسنل مجرب و چندزبانه، و امکانات رفاهی مانند پارکینگ کافی، فضاهای استراحت و خدمات پزشکی، از الزامات ضروری برای برگزاری موفق هر رویداد است.
- موقعیت مکانی استراتژیک: دسترسی آسان سالن کنفرانس به فرودگاه، هتلهای معتبر، مراکز خرید، جاذبههای توریستی و سیستم حمل و نقل عمومی، امکان گشت و گذار و استفاده بهینه از زمان را برای شرکتکنندگان فراهم میآورد و سفر کاری آنها را به یک “سفر-تفریح” جذاب تبدیل میکند.
- ایجاد فضاهای الهامبخش: طراحی داخلی مناسب و کاربردی، با چیدمانهای انعطافپذیر، میتواند بهرهوری و خلاقیت را در رویدادها افزایش داده و بستری برای ایدهپردازیهای نوین فراهم کند. فضایی که در آن کار و الهامبخشی دست در دست هم پیش میروند.
نتیجهگیری
همانطور که در این مقاله و به مناسبت روز جهانی جهانگردی (۵ مهر) بررسی شد، سالنهای همایش و کنفرانس نه تنها مکانهایی صرف برای برگزاری رویدادهای کسبوکار نیستند، بلکه موتور محرک قدرتمندی برای رونق مقاصد توریستی محسوب میشوند. آنها با جذب گردشگران تجاری با ارزش افزوده بالا، هم به صورت مستقیم و هم غیرمستقیم، به توسعه اقتصادی، فرهنگی و برندسازی شهرها و کشورها کمک شایانی میکنند.
ایران با پیشینه تاریخی و فرهنگی غنی، مهماننوازی منحصربهفرد، و جاذبههای توریستی بیشمار، پتانسیل عظیمی برای تبدیل شدن به یکی از مقاصد برجسته MICE در منطقه و جهان را دارد. سرمایهگذاری هدفمند در طراحی سالن همایش و کنفرانس با استانداردهای بینالمللی و ارائه خدمات یکپارچه، میتواند مسیر را برای شکوفایی بیشتر صنعت گردشگری ایران و ارتقاء جایگاه آن در عرصه جهانی هموار سازد. بیایید با دیدی استراتژیکتر به این فضاهای مهم بنگریم و از پتانسیل آنها برای فردایی روشنتر و پررونقتر بهره ببریم.