طراحی سالن سینما در هر چه تاریک‌تر شدن فضای داخلی آنجا و کیفیت تصاویر بر روی پرده نمایش و همچنین توزیع بهتر صوت در کل محیط تأثیرگذار است. به هر حال فضای داخلی سالن‌های سینما از جمله فضاهای خاص شهری و ساختمانی هستند که باید انحصاراً برای نمایش هر چه بهتر و باکیفیت‌تر فیلم آن‌هم در پرده‌ای بزرگ با کمترین بازتاب نور و یا صداهای مزاحم طراحی شود. سقف سینما بخشی از این فضای بزرگ ساختمانی است و نحوه طراحی آن در کارایی و کیفیت پخش فیلم‌ها در سالن نقش دارد. در این مقاله از گروه نیکان به چندین نکته از اصول طراحی تا اجرای سقف سالن سینما می‌پردازیم.
منظور از آکوستیک بودن سقف سالن سینما چیست؟
اولین نکته برای طراحی سقف سالن سینما رعایت اصول آکوستیک آن است. این بدان معنی است که سقف سالن به طور کامل هر نوع صدای مزاحم بیرون از سالن را ایزوله کرده و حتی تأثیری در پخش صدای داخل سالن به بیرون از فضا نداشته باشد. از طرفی باید به شکلی طراحی شود که صدای بلندگوهای نصب شده در جاهای مختلف سالن بدون اکو و یا بازتاب صوت در کل محیط یکدست و همگن توزیع گردد. هر نوع اکو و یا بازتاب صوت از سقف سالن سینما در کیفیت نمایش فیلم تأثیر منفی گذاشته و باعث آزار و عدم راحتی تماشاگران خواهد شد. از این رو اولین قدم برای طراحی سقف سالن سینما اجرای اصولی آکوستیک سازی است.
اجرای سقف کاذب برای مدیریت صدا
اولین قدم برای هر چه آکوستیک شدن سقف سالن سینما خلق یک فضای گپ هوایی است تا به این ترتیب محیط داخل سالن را از فضای بیرون و بالای سقف کاملاً ایزوله سازیم. لذا معمولاً برای اجرای سقف سالن سینما اگر محدودیت فضایی وجود نداشته باشد، از سقف کاذب با ارتفاع ۱.۱ متری استفاده می‌کنند. در سازه‌های فولادین این ارتفاع کار شده در سقف کاذب اندکی بیشتر است. از طرفی اجرای سقف کاذب به طراح این فرصت را می‌دهد که در پهنه بزرگ سقف سالن سینما برای ایجاد انحناها و فضاهای گپ و توخالی اقدام کند. به این ترتیب می‌توانیم حجم صدای پخش شده در سالن را در همین فضاهای گپ و موج‌دار سقف میرا کرده و از بازتاب آن جلوگیری کنیم.
متریال مناسب طراحی سقف سالن سینما
به طور کلی باید از پنل‌های آکوستیک (جذب صوت) برای طراحی و ساخت سقف سالن سینما استفاده کنیم. این پنل‌ها با استفاده از متریال‌های خاص جذب صدا تولید شده‌اند و در صورت نصب در سقف سالن از پژواک و انعکاس صدا در فضای باز سالن سینما جلوگیری می‌کنند. متریال‌های ساخت این پنل‌های صوتی برای آکوستیک سازی سقف سالن سینما گوناگون است و لازم است تا با توجه به بودجه پروژه، نوع سالن، ابعاد سقف و شکل هندسی فضا از پنل‌های آکوستیک مناسب استفاده شود.
فضاسازی برای جلوگیری از پژواک صدا
پژواک صدا در محیط سالن سینما چالش بزرگی است که قطعاً در کیفیت پخش فیلم تأثیر منفی می‌گذارد. به هر حال صداها در محیط سالن سینما توزیع می‌شوند و در برخورد با سطوح مانند دیوارها و یا سقف سالن سینما بازتاب دارند. استفاده از متریال‌های جاذب صوت برای آکوستیک شدن محیط ایده هوشمندانه‌ای است. اما تکنیک نهایی توانایی به دام انداختن صدا در محیط داخل سالن سینما است. سقف سالن سینما یکی از بهترین مکان‌ها برای میرا سازی صداهای مزاحم و جلوگیری از بازتاب صدا است. این کار با طراحی سطوح موج‌دار و با خلق فضاهای پر و خالی در سقف سالن سینما انجام می‌شود. مهندسین صوت با بررسی محیط داخلی سالن سینما و جانمایی درست بلندگوها به همراه فرکانس صوت توزیع شده شکل هندسی و طریقه جانمایی این فضاهای موج‌دار سقف سالن را طراحی می‌کنند. به این ترتیب مرحله نهایی آکوستیک شدن سقف پایان یافته و کمترین بازتاب (اکو) صدا در محیط وجود دارد.
اهمیت نماسازی در اجرای سقف سالن سینما
اگر چه سالن‌های سینما در مدت زمان اجرای فیلم‌ها کاملاً تاریک هستند؛ اما به هر حال در مرحله آغاز و پایان فیلم سالن‌ها کاملاً روشن شده و باید برای هدایت تماشاگران مناسب باشد. از طرفی نمای سقف در این شرایط برجسته‌ترین فضای داخل سالن سینما است. طراحی نماسازی سقف سالن سینما را از دو جنبه بررسی می‌کنیم.
- نور پردازی برای هر چه روشن‌تر شدن سالن در مرحله آغاز و پایان نمایش فیلم
- رنگ‌آمیزی سقف برای کمک به هر چه تاریک‌تر شدن سالن حین اجرای فیلم
کاملاً مشخص است که نوع طراحی سقف سالن سینما در دو مرحله متفاوت کاربردی گوناگون دارد. یکی زمان ورود و یا خروج تماشاگران است که باید سالن را کاملاً روشن کنیم و دیگری در مدت زمان اجرای فیلم است که به تاریکی عمیق محیط به همراه فضایی کاملاً آکوستیک شده نیاز داریم.
نورپردازی در سقف سالن سینما
در سرتاسر سقف سالن سینما از چراغ‌های مناسب برای روشنایی سالن استفاده می‌شود. نور این چراغ‌ها باید قابل کنترل باشد. در عین حال به خوبی فضای تاریک سالن را روشن کرده و نور آزار دهنده‌ای نداشته باشد. همچنین بتوان شدت روشنایی را در چندین مرحله از کاملاً تاریک، نیمه روشن تا کاملاً روشن تنظیم کرد.
رنگ‌آمیزی سقف سالن سینما
اما در فاز دوم نمایش فیلم به محیط کاملاً تاریک در داخل سالن نیاز داریم. در این صورت تمامی چراغ‌های سقف خاموش هستند؛ اما حتی خود رنگ سقف سالن سینما می‌تواند تاثیر کاملاً عمیق در حجم تاریکی این فضا داشته باشد. استفاده از رنگ‌های خنثی مانند خاکستری و یا قهوه‌ای برای نماسازی سقف سالن سینما توصیه می‌شود. چرا که این رنگ‌ها باعث بازتاب نور نیستند و حساسیتی در نزد تماشاگران ایجاد نمی‌کنند. انتخاب نوع رنگ در جلوگیری از بازتاب نور و هر چه تاریک‌تر شدن محیط داخل سینما تأثیرگذار است.
استاندارد طراحی سقف سالن سینما
برای طراحی و اجرای سقف سالن سینما مجموعه استانداردهایی تعریف شده که ضوابط و شرایط گوناگونی را شامل شده و حالت‌های مختلف از معماری تا ساختار کلی و فرم نهایی سالن را در نظر می‌گیرد.
در صورتی که سقف سالن سینما از نوع بتنی است، باید ارتفاع کناف و یا سقف کاذب کار شده حداقل 1.18 متر باشد. این مقدار در سقف سازه‌های فلزی در حدود 1.2 متر است. همچنین با در نظر گرفتن عرض سالن مقدار ارتفاع سقف کاذب سالن سینما کم و یا زیاد می‌شود. با هر چه عریض‌تر شدن سالن لازم است تا ابعاد سقف را بلندتر و گپ‌های ایجاد شده را بیشتر کنیم. در شرایط کلی برای یک سالن با عرض 20 متری از سقف کاذب با ارتفاع ۱ متری در سازه‌های بتنی و ارتفاع ۱.۱ متری در سازه‌های فلزی استفاده می‌کنند. جزئیات استاندارد و نوع متریال با توجه به ماهیت سالن سینما و ابعاد سقف و حتی فرم هندسی سقف گوناگون است. برای اجرای سقف سالن سینما از مرحله طراحی تا ساخت می‌توانید از خدمات فنی و مهندسی گروه نیکان بهره‌مند شوید.